هنگ درام یا ساز هنگدرام؛ نوعی ساز کوبهای است در طبقهٔ خودصداها است، که برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ توسط فلیکس روهنر و سابینا شارر در کشور سوئیس ساخته شد.
تاریخچه و معرفی اولیه هنگ درام (هنگدرام، هنگ)
هنگدرام آلت موسیقی ست که در دسته Idiophoicها یا همان خودصداها تقسیمبندی میشود و یا بطور واضح تر ساز هنگ درام ساز کوبهای و ملودیک میباشد. اسم کمپانی این دو شخص PANART بود که همچنان تولیدات خاصی به غیر از هنگدرام در برنامه کاری خود دارد. البته لازم به ذکراست که این نام نه چندان با مسمی مورد انتقاد و تعجب خیلی از تولیدکنندگان و سازندگان هنگ درام قرار گرفت.
الگو و الهام اصلی برای ساخت ساز هنگ
گفته میشود قبل از ابداع ساز هنگ درام، سازهای دیگری به نام SteelPan با بدنه کاملاً فلزی و ساختار ابتدایی حدود ۱۷۰۰ میلادی در آفریقا و آمریکار جنوبی و بعد از آن از گالنهای فلزی (گالنهایی با ظرفیت ۵۵ گالن) خالی ساخته شده که در جشنها ومراسم طرفداران پر و پا قرصی داشته است و به نوازتدگان آن ” پن ایست ” (Panists) گفته میشود.
اجزا ساز هنگ درام
ساز هنگ از دو قسمت کاملاً جداگانه فلزی ساخته شده. قوس بالایی و پایینی. قوس بالایی که نتها بر روی این قوس چیده شده و به آن طرف دینگ (Ding Side) گفته میشود. طرف دیگه قوس زیرین میباشد که دارای یک سوراخ بزرگ در مرکز آن است، این قسمت را گو (Gu Side) مینامند.
نت اصلی ساز هنگ درام یا دینگ (Ding)
نت اصلی ساز هنگ درام یا «دینگ»، پایینترین نت از نظر اکتاو صدایی و یا به عبارتی بمترین صدا را تولید میکند؛ که معمولاً ارتباطی با ساختار گام یا همان Scale (ساختار نتها) ندارد؛ و دیده شده است که با مجموعه نتهای ثابت برای دو ساز مختلف، دینگ با نت متفاوتی ساخته میشود. در روش نوشتاری نتها، نت دینگ با یک علامت از باقی نتها جدا میشود. مثلاً
D / A C D E F G A
این مثال نشان میدهد که، نت اصلی یا همان دینگ شامل نت D یا در فارسی «ر» RE میباشد.
نتهای ساز هنگ درام
هر نت بر روی ساز هنگ درام دارای یک فضای مشخصی است که به آن Tone Field هم گفته میشود. معمولاً به فرم دایره و یا بیضی ست. تحقیقات جدید در زمینهٔ فرم نتها این را نشان میدهد که فرم بیضی برای Tone Field نتهای هنگ درام، نتیجه بهتری در زمینه انتشار، حجم و پایداری صدا ی هنگدرام ایجاد میکند. همچنین امکان بیشتری در ایجاد افکتهای صوتی را فراهم میکند؛ که در این موارد بیشتر توضیح خواهیم داد. بدست آوردن اندازه صحیح تن فیلدها برای ایجاد آن بر بروی بدنه ساز بسیار دقیق و حساس است و هر سانتیمتر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
تنظیم کردن – تیونینگ(Tuning) نتهای ساز
مهمترین و پیچیدهترین مرحله بعد از ساخت ساز هنگ درام و فرم دهیهای اولیه و کلی تنظیم کردن یا همان تیون کردن (Tuning) کردن نت هاست. به طور کلی بیش ۶۵ درصد از مجموعه تلاش در ساخت و تولید ساز هنگدرام به مرحله تیونینگ مربوط میشود و این درصد بالا حاکی از اهمیت این مرحله است.
تعداد نتها در ساز هنگ-درام
در ورژنهای نرمال ساز هنگ درام و هپی درام، صفحه بالایی دارای یک نت دینگ و ۷ نت دیگر در روی بدنه قوس بالایی است؛ ولی امروزه سازندگان با تغییراتی در تعداد نتها روی بدنه تعداد نتها را به هم ۱۳ رساندهاند. البته لازم است ذکر شود بالا رفتن تعداد نتها طبیعتاً برای نوازندگان هنگ امکان مثبتی است ولی به دلیل محدودیت فضای روی ساز نتهای هنگ درام، زیر تر و به اکتاوهای بالاتر هدایت خواهند شد.
اسکیلها (Scales) در ساز هنگدرام، هنگ درام و هپی درام
هر ساز که دارای نت است از الگوی خاصی به نام گام یا همان Scale طبعیت میکند. گام الگوی فاصله نت هاست. ساز هنگدرام نیز از همین الگوها پیروی میکند. از آنجایی که شناخت گامها و خواص هر گام مبحث گسترده و قابل بررسی بیشتر و تخصصی است، این را در نظر داشته باشید که گام هر ساز الگوی انتخاب و چیدمان هر نت را روی هنگدرام تشکیل میدهد.
مثال: یکی از پر کاربردترین گامهای موسیقی گام E Harmonic Minor یا Mi Harmonic Minor – می هارمونیک مینور است. به الگوی زیر:
W به معنی یک پرده کامل
H به معنی نیم پرده است
هنگ درام, ساز هنگ درام, اجزا ساز هنگ درام,
نوشتن يک نظر