میرزا عبدالله فراهانی (۱۲۲۲ خورشیدی، شیراز - ۱۲۹۷ خورشیدی)، استاد برجستهٔ موسیقی ایرانی و نوازندهٔ سرشناس سهتار و تار بود. او از چهرههای تأثیرگذار در موسیقی ایرانی بود و ردیف موسیقی ایرانی را به نظم درآورد. میرزا عبدالله، فرزند آقاعلیاکبر خان فراهانی، نوازندهٔ تار دوران ناصرالدینشاه و پدر احمد عبادی نوازندهٔ بزرگ سهتار بود.
میرزا عبدالله، دومین فرزند آقا علیاکبر فراهانی (بعد از میرزا حسن) بود و در سال ۱۲۲۲خورشیدی (۱۲۶۱ (قمری)) در شیراز زاده شد. وی نخستین آموزشهای خود را نزد برادر بزرگترش میرزا حسن گذراند و پس از آن نزد پسر عمو و ناپدریش آقا غلامحسین آموزشهای خود را تکمیل کرد و به برادر کوچکتر خود آقا حسینقلی هم آموخت.
از شاگردان او میتوان مهدیقلی هدایت، فرصت شیرازی، ابوالحسن صبا، حسین هنگآفرین، سید حسین خلیفه، مهدیخان صلحی، اسماعیل قهرمانی، سید مهدی دبیری، حاج آقا مجرد ایرانی و فرزندش احمد عبادی را نام برد.
وی با تجدید نظر در دستگاههای دوازدهگانه موسیقی ملی ایران و ادغام بعضی از آنها با هم، هفت دستگاه کامل و مجزا پدیدآورد که این هفت دستگاه توسط سه تن از شاگردانش به نامهای میرزا نصیر، فرصت شیرازی و مهدیقلی هدایت طی هفت سال نتنویسی شد.
میرزا عبدالله در تهران در محله امامزاده یحیی کلاس درسی ترتیب داد که جوانان و متجددین دورش جمع شدند؛ ولی بر اثر تحریکات، مخالفان به خانهاش ریختند و با شکستن وسایل تعلیم بساط درسش را تعطیل کردند. با این حال تا دم مرگ دست از تعلیم نکشید و دربستر بیماری با سهتار قطعاتی بهعنوان یادگار به شاگردان برجسته خود تعلیم میداد.
ابتکار ساختن برخی قطعات ضربی از اوست که در قطعات مجلسی توأم با آواز پس از اجرای چند گوشه، برای تنوع قطعه ضربی مینواخت. مضراب ریز و تک مضرابها در ساز او در تعادل و جملات موسیقی او منظم است و در همراهی با آواز پس از خاتمه یک بیت توسط خواننده او خود گوشه جدیدی را شروع کردهاست و خواننده را هدایت میکند. در حفظ وزن قطعه دقیق بوده و غالباً نوازندگی خود را با قطعه تند رنگ مانندی پایان میداد. رنگهای او متنوع است و با آنکه آثار ضبط شده از او مربوط به حدود ۶۵ سالگی بوده ولی پنجهٔ او روان و قطعات را راحت اجرا کردهاست.
میرزا عبدالله، در نواختن تار هم استاد بود، ولی شهرت وی بیشتر در نواختن سهتار است. او چهار فرزند به نامهان مولود، ملوک، جواد و احمد داشت که همه آنها با موسیقی مأنوس بودند. وی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی در سن ۷۵ سالگی در تهران درگذشت.
میرزا عبدالله تنها در سال ۱۲۸۴ خورشیدی صفحاتی را با همکاری کمپانی گرامافون ضبط میکند که تنها آثار شنیداری از وی میباشد که باقیمانده است که در ابتدا در مجموعهای به نام گنج سوخته به کوشش فرهنگ رجایی و بعدها به صورت تکمیل شده در مجموعهای به نام گلبانگ سربلندی به کوشش بهمن کاظمی، وهرز پوراحمد و مهدی فراهانی منتشر شد.
::برای دریافت هر گونه اطلاعات از دنیای وسیع موسیقی، شناخت سازهای ایرانی و جهانی (سازشناسی) و همچنین آشنایی با بهترین آموزشگاه موسیقی شمال تهران به سایت مرجع موسیقی ملل مراجعه فرمایید.
::آموزش تار
::آموزش سه تار
میرزا عبدالله فراهانی, آموزش تار, آموزش سه تار, بهترین آموزشگاه موسیقی شمال تهران, سازشناسی
نوشتن يک نظر